Het spreekrecht is het recht van slachtoffers van zwaardere misdrijven om tijdens de strafzitting een verklaring af te leggen. U bent niet verplicht gebruik te maken van het spreekrecht. 

Of u iets mag zeggen in de rechtszaal, hangt af van het soort misdrijf. U mag altijd spreken bij:

​

• Misdrijven waarvoor de dader een gevangenisstraf kan krijgen van 8 jaar of meer,

• Een aantal andere misdrijven zoals seksuele misdrijven, stalking, bedreiging en een verkeersongeval met ernstig lichamelijk letsel of overlijden tot gevolg.

​

Er zijn verschillende manieren om gebruik te maken van uw spreekrecht. Zo kunt u spreken tijdens de zitting door een schriftelijke verklaring voor te lezen of in te dienen. U kunt er ook voor kiezen om te spreken tijdens de zitting zonder dat daar een schriftelijke verklaring aan te pas komt. De griffier van de rechtbank schrijft dan mee en neemt uw verklaring op in het proces-verbaal van de zitting.

​

U kunt ook vragen om iemand anders namens u te laten spreken. Dit kan een gemachtigde of een advocaat doen. 

U kunt door het spreekrecht de verdachte, de rechter en de officier van justitie persoonlijk laten weten wat het misdrijf met u heeft gedaan. Ook kunt u aangeven hoe u tegen de strafzaak aankijkt en wat u een passende straf vindt.

​

Degene die tijdens een rechtszitting mogen spreken zijn:

• Het slachtoffer.

• Nabestaanden: ouders, grootouders, kinderen, kleinkinderen, broers, zussen, nichten, neven, ooms en tantes (maximaal 3 personen).

• Wettelijk vertegenwoordigers van een minderjarig slachtoffer.

• Levensgezel en 1 ander familielid: als het slachtoffer/de nabestaande verstandelijk en/of lichamelijk niet in staat is om zelf te spreken.

• Een gemachtigde die namens het slachtoffer spreekt. Bijvoorbeeld een familielid of een medewerker van Slachtofferhulp Nederland of uw advocaat.